Een oude foto van Johan Cruijff met restanten posterbuddie op de achterkant

Films en foto's van Johan Cruijff blijven boeien. Neem tv-beelden, jaren '70: Cruijff met een bal onder de arm, relaxed het veld op wandelend. Souplesse en energie druipen ervan af bij de topfitte stylist, maar ook onverschrokkenheid. Zin in een potje voetbal, al betrof het hier wel een Europa Cupfinale. Prachtige beelden.

Door: René van Sijes

Eén foto van Cruijff staat sinds 1978 in mijn geheugen gegrift. Als 10-jarige zag ik die plaat: de virtuoos wordt aan zijn shirt getrokken terwijl hij een tegenstander omspeelt. Ik was woedend en kon maar niet begrijpen dat iemand zó onsportief kon zijn. Mijn pa probeerde nog: "Tja, ze doen natuurlijk alles om Cruijff af te stoppen, hij is zó goed!" Maar dat ging er bij mij niet in. Het bewijs lag op tafel: mensen zijn slecht.

Afgelopen jaren zocht ik op internet meermaals naar die bewuste foto, zonder succes. Maar vannacht, tijdens het grasduinen in een bananendoos op zolder, tussen oude schoolagenda's, posters en dagboeken, kwam ik hem tegen. Wauw! Ik was glad vergeten dat de foto in de Voetbal International had gestaan en dat ik als kind pagina's van dat artikel in mijn slaapkamer had opgehangen. Op de achterkant zaten nog restanten posterbuddie (kneedlijm).

Nu zag ik ook uit welke wedstrijd die foto kwam: de afscheidswedstrijd van Cruijff tegen Bayern München, 7 november 1978. Ajax kreeg die avond zwaar klop van de Duitsers: 0-8. Wat een afscheidsfeest en eerbetoon had moeten worden, werd een afslachting en vernedering.

Destijds zag ik het 'vriendschappelijke' duel live op tv, samen met mijn broers en ouders. Verbijsterd en kwaad na afloop, vanwege het misplaatste fanatisme bij de Duitsers. "Ze speelden met het schuim op de bek", zou doelman Piet Schrijvers later verklaren. Mijn haat naar de Duitsers groeide en dat duurde tot 1988.
Karl-Heinz Rummenigge, in 1978 aanstormend talent bij Bayern München, bood in 2009 zijn verontschuldigingen aan voor de wanvertoning. "Dat had niet mogen gebeuren." De Duitsers waren blijkbaar getergd vanwege een slechte ontvangst in Amsterdam en 'oud zeer' van voorgaande Europese bekerwedstrijden. Anderzijds leken ook veel Ajacieden niet bereid om de eer en glorie van de Amsterdammers en Cruijff met hand en tand te willen verdedigen. Eén keer shirtje trekken, of een Duitser grofweg onderuit schoffelen, was misschien wel op zijn plaats geweest.